Ondernemende medewerkers? Geef kwetsbaarheid ruimte
Een veelgehoorde wens bij ondernemers is dat hun medewerkers ondernemender moeten worden. Niet dat ze een eigen bedrijf moeten gaan starten, maar dat ze meer verantwoordelijkheid nemen, zelf knelpunten oplossen, risico’s durven nemen, proactief zijn en uit zichzelf zaken verbeteren die beter kunnen. Eigenaarschap op zich nemen. Dat gebeurt echter alleen als je kwetsbaarheid ruimte geeft.
Ook wij bij headson hebben eigenaarschap hoog in het vaandel staan. Uit onderzoeken blijkt dat ondernemende medewerkers gemotiveerder zijn, meer plezier hebben in hun werk en minder verzuimen. Win-win dus, voor zowel de ondernemer als de medewerkers. We schreven er al eerder over, in het kader van sociale innovatie en bij de bespreking van het boek DRIVE van Daniel Pink.
Maar als het zo’n win-win is, waarom zie je het dan nog niet in elke organisatie gerealiseerd? Hoe komt het dat we nog steeds gefrustreerde ondernemers tegenkomen die het gevoel hebben dat hun medewerkers achterover leunen?
Allereerst omdat de wens dwars tegen de hiërarchie ingaat. De hiërarchie die we al mee krijgen op de basisschool. Ons schoolsysteem is gebaseerd op volgzaamheid, focussen op waar je niet goed in bent en dat verbeteren en ‘je best doen om erbij te horen’. Ook de Nederlandse cultuur met z’n ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ en ‘steek je hoofd niet boven het maaiveld uit, want dan wordt het eraf gehakt’ werkt niet bepaald mee. Dat je dat in bedrijven terugziet, is dan ook niet gek. Het vraagt moed om anders te zijn en het kost meer energie dan als je met de stroom mee gaat.
Het vraagt bovendien om een andere vorm van leiderschap: ‘it takes two to tango’. Wil je als ondernemer dat je medewerkers ruimte pakken, dan moet je hen ook die ruimte geven. En niet alleen jij, ook je leidinggevenden. Loslaten, fouten laten maken, niet alles meer willen controleren, initiatief niet afstraffen. En daar schort het vaak nog aan. We zeiden het al: dit is niet iets wat in ons systeem zit, we moeten het leren, gestimuleerd worden. Merken dat het de moeite waard is, dat wij er zelf beter van worden en ons werk leuker. Dat het de moeite waard is. Dat kan gestimuleerd worden door ondernemers en hun leidinggevenden, die daadwerkelijk ruimte geven én het goede voorbeeld.
Ondernemend zijn, verantwoordelijkheid nemen, iets doen of zeggen wat je nog niet eerder hebt gedaan, voelt kwetsbaar. Je moet je nek durven uitsteken, uit je comfortzone stappen. Zonder dat je weet of het je iets op gaat leveren, terwijl je het risico loopt onderuit te gaan. Je moet iemand durven aanspreken, terwijl je niet weet hoe deze zal reageren. Een beslissing durven nemen of een stap zetten die wellicht later verkeerd blijkt te zijn. Je leidinggevende tegenspreken, zonder te weten of je later misschien alsnog ‘afgestraft’ wordt door bv. niet meer betrokken te worden of een promotie mis te lopen.
Kwetsbaarheid is iets wat we liever vermijden. Kwetsbaarheid, je kwetsbaar opstellen, voelt als ‘je borst ontbloten voor de vijand, die de speer al in zijn hand heeft’. Brené Brown, onderzoeker en expert op het gebied van kwetsbaarheid en moed, omschrijft het als ‘de arena betreden’. Wie zich kwetsbaar opstelt, zijn nek uitsteekt, staat in de arena en kan neergesabeld worden. Zelfs als er veel publiek op de tribune toekijkt.
Als je wilt dat jouw medewerkers ondernemender worden en eigenaarschap op zich nemen, geef kwetsbaarheid binnen jouw organisatie dan de plek die het verdient. Zorg dat het veilig is om je nek uit te kunnen steken, om risico’s te kunnen nemen, om fouten te kunnen maken, onzekerheden te trotseren en te leren. Omdat ze een essentieel onderdeel zijn van leren, groei en ontwikkeling.
Als er geen ruimte is voor kwetsbaarheid, stagneren creativiteit, innovatie, betrokkenheid en groei. Dan blijft iedereen in zijn of haar eigen schulp. Daar waar het veilig is, in de comfortzone. Terwijl we allemaal weten dat alleen buiten die comfortzone groei en ontwikkeling plaatsvindt.
Eckart Wintzen zei het al: “Ieder mens heeft recht op zijn eigen fouten.” Daar groei je van, mits je ervan leert uiteraard. Hoe is dat in jouw bedrijf? Is de omgeving veilig voor medewerkers om hun nek uit te steken, met het risico op fouten? Geef je daarvoor zelf het goede voorbeeld? En jouw leidinggevenden? Verandering begint aan de top en alleen goed voorbeeld doet goed volgen.
Meer weten? Neem dan contact met mij op voor een kennismaking.
Auteursrecht gebruikt beeld: wavebreakmediamicro / 123RF Stockfoto
Meer grip op jouw organisatie?
Schrijf je in voor onze tweewekelijkse headline en ontvang gratis het e-book ‘5 tips voor meer grip op organisatie-performance’.